نیکو گرشاسبی‌نیا

تپه‌های سیلک در مسیر باغ فین کاشان قرار دارد. وجه تسمیه‌های بسیاری برای نام سیلک آورده‌اند. گفته می‌شود که  نام سیلک از سیاله آمده است. سیاله در لغت، به معنی ظرف سفالینه شکسته است. علت این نامگذاری نیز به خاطر ظروف‌های سفالینه‌ای است که اول بار در این منطقه پیدا شده‌است. از سویی دیگر گفته می‌شود که این بنا شامل قلعه‌هایی بوده است، از این جهت آن را سی‌ارگ نامیده‌اند. باز تعبیر دیگری وجود دارد که می گوید چون خاک این منطقه سفید بوده، آن را سپید ارگ نام نهاده بودند. اما تعبیر اول چیزی است که یکی از راهنمایان در توصیف این نام عنوان کرد. تا هشتاد سال پیش این منطقه زیر خاک مدفون بود. با آمدن سیل عظیمی در این منطقه، تمدن چند هزار ساله‌ای نمایان شد. مردمانی که در آن اطراف زندگی می کردند فرصت را غنیمت شمرده و به کاوش ظروف و سفالینه های قدیمی پرداختند. به گفته یکی از ساکنین اطراف تپه سیلک " مردم خاک این تپه ها را جابجا می‌کردند. اجسام شکسته و خرد شده را دور می‌انداختند و ظروفی که سالم باقی مانده بود را برای فروش به بازار می بردند". پس از مدتی پای عتیقه فروش ها نیز به این منطقه باز شد. در پی فروش این سفالینه‌ها و اجسام بجا مانده از این تمدن کهن به خارجیها، فردی به نام رومن گریشمن از طرف موزه لوور فرانسه برای کاوش در این تپه ها به سیلک آمد. در آن زمان آندره گودار رییس موزه ملی ایران بود. به همین علت سه فصل کاوش گریشمن در این تپه ها به سرعت انجام گرفت. بنا به گفته یکی از راهنماهای حاضر در سیلک: " بر اساس قراردادی که بین ایران و فرانسه در آن زمان بسته شد، قرار شد که آنچه در این تپه ها پیدا می شود بین این دو کشور تقسیم شود اما میزان این تقسیم بندی هیچ زمان مشخص نشد". آنها نتایج کاوش‌های خود را با خود به فرانسه بردند. این آثار هم اکنون در موزه لوور پاریس به نام تپه های سیلک ایران حفظ و نگهداری می شود. در دورانی پس از پدیدار شدن این تمدن عظیم، قبل از آنکه بتوانیم با کمک متخصصان به ارزش این منطقه پی ببریم، باز مانند آنچه در تاریخ مکررا اتفاق افتاده، گوشه ای از این ارزشها به دست کشوران خارجی که در پدیدار شدن این ارزشها نقشی نداشتند، افتاد. پس از کاوش‌های گریشمن تا سال 1380 این تپه مورد بی توجهی قرار گرفت. در طی این سالها ضر‌رهای زیادی به این تپه وارد شد. خاک برداری، موتور سواری، رد کردن گوسفندان از این منطقه، ساخت و سازهای غیر مجاز و تبدیل شدن بخشی به زمین های کشاورزی توسط ساکنین اطراف، از جمله این آسیب ها بود. ده سال پیش دکتر صادق شهمیرزادی به این تپه‌ها رفته و 5 سری کاوش خود را در این زمین‌ها تا سال 1385 انجام داد. اقدام وی در آن شرایط بحرانی باعث نجات نسبی این منطقه شد. ایشان نتایج تحقیقات خود را در چهار جلد کتاب گردآوری کردند. آنطور که گفته می شود، این کتابها به زبان فرانسه در این کشور چاپ شد. این کتابها هنوز در ایران چاپ نشده است اما سازمانهای مربوطه قول این همکاری را داده‌اند.

نویسنده؛ رحیم یعقوب زاده

ناشر؛ انتشارات جامعه شناسان

 
صنعت گردشگری در کشورمان صنعتی نوپاست و قدمت تلاشهای علمی و دانشگاهی در جهت مطالعه، بررسی و توسعه­ ی دانش نظری و عملی پیرامون این حوزه، به بیش از دو دهه نمی­رسد. تاکنون کتابها و مقالاتی چند پیرامون گردشگری در داخل کشور منتشر شده که خود امید بخش آغاز تلاشهای علمی در راستای نشر و گسترش دانش گردشگری و معرفی آن به جامعه است، لیکن هنوز شکافهای عمده­ای در این میان وجود دارد و نیاز به تحقیقات هدفمندتر و تالیفات مفیدتر و تخصصی ­تر احساس می شود. شناخت علمی گردشگری از منظر مبانی و اصول اولیه آن، کاری بس حساس است زیرا به دلیل ماهیت چند بعدی و میان رشته­ای این حوزه، تعاریف متعدد و نظریات مختلف در آن به چشم می­خورد و گاه توافق بر سر ارائه­ ی تعاریف واحد و برداشت­ های یکسان را با مشکل مواجه می­سازد. یکی از این مشکلات مربوط به طبقه­ بندی انواع گردشگری و گردشگران است که از منظر برنامه­ ریزی گردشگری و پیش­ بینی و کنترل اثرات گردشگران حائز اهمیت است.

در همین راستا مولفاین کتاب درصدد است تا به مدد بهره ­گیری از مطالعات و تجربیات خود در این حوزه و با بررسی نظریات و مدلهایی که تاکنون پیرامون گردشگری ارائه شده است، طبقه بندی نسبتا جامعی از انواع گردشگری ارائه دهد به گونه­ای که حتی المقدور تمام انواع گردشگری را پوشش داده و الگویی برای مطالعه پیرامون گونه شناسی گردشگری قرار گیرد.

مجموعه حاضر در پنج فصل تدوین شده است. فصل اول کتاب به کلیاتی پیرامون گردشگری اختصاص دارد تا خواننده شناختی کلی از موضوع مورد بحث به دست آورد. در فصل دوم پیرامون انگیزه‌ها‌ی گردشگری سخن به میان آمده است، زیرا انگیزه گردشگری عامل مهم و تعیین‌کننده‌ای در تفکیک گردشگران از یکدیگر است. فصل سوم مروری بر گونه‌شناسی‌هایی است که تاکنون صاحب‌نظران این حوزه عرضه کرده‌اند. در فصل چهارم گونه‌شناسی موردنظر نویسنده ‌ارائه و هر‌یک از گونه‌ها‌‌ به‌تفصیل تشریح شده است و در نهایت فصل پنجم اختصاص به بررسی وضعیت برخی انواع گردشگری در ایران دارد.

مقاله بررسی معماری دوره ی قاجار

نوشته ی محمد رضا کمالی ، دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، دانشگاه هنر اصفهان

نرم افزار سفرنامه

ویژه سیستم عامل های آندروید

تا حالا چند بار تصمیم گرفته اید که خاطرات و تجربیات سفرهایتان را ثبت کنید ولی هر بار بخاطر مشغله کاری و یا حتی تنبلی این کار را به روزهای بعد از سفر واگذار کرده اید و در آخر هم بخاطر فراموشی، یا خاطرات سفرهایتان را ننوشته اید و یا ناقص نوشته اید؟

این نرم افزار به شما کمک می کنه خاطرات سفرهایتان را در همان طول سفر به راحتی ثبت نمایید تا تنبلی و مشغله و یا فراموشی بعد از سفر باعث نشه خاطرات و تجربیات سفرهاتون از بین بره. همچنین این امکان رو به شما میده تا سفرنامه های دیگران را خوانده و سفرنامه های خود را نیز در صورت تمایل با دیگران به اشتراک بگذارید.

امکانات این نرم افزار آنقدر زیاد است که پیشنهاد می کنم با توجه به اینکه استفاده اولیه از نرم افزار رایگان است حتما آن را دانلود کرده و راهنمای استفاده از نرم افزار و امکانات آن را مطالعه نمایید.

تور مجازی خانه تاریخی بروجردی های کاشان

نویسنده مقاله : سید محمد رضا جوادی، راهنمای زبان فرانسه وعضو انجمن صنفی راهنمایان استان فارس. 1392/11/1

این نوشته را به تمامی همکاران گرامی در سراسر کشور عزیزمان ایران تقدیم می کنم.

ویرایش چهارم

یخ سازی سنتی در ایران

تاریخچه یخدان ها

از هزاران سال پیش، یخ برای خنک کردن نوشیدنی ها، تهیه شربت و نگه داری مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. در گذشته در فصل زمستان یخ در یخدان ها انبار می شد تا در چله تابستان مصرف گردد. یخ کالایی تجملی به شمار می رفت و از آنجایی که کالایی ضروری در زندگی روزمره نبود و برای تهیه آن می بایست هزینه ای پرداخت شود، فقط اشخاص مرفه می توانستند از آن بهره مند گردند. البته کسانی که در زمان انبار کردن یخ در زمستان همکاری می کردند مقداری یخ به طور رایگان به آن ها تعلق می گرفت. مالکان یخدان ها از اقشار ثروتمند بودند و فروش یخ درآمد بسیار خوبی برای آن ها داشت. قرار گرفتن برخی از یخدان ها نظیر یخدان روستای بهلگرد و یخدان باغ و عمارت شوکت آباد بیرجند در کنار عمارات اعیانی گواهی بر این ادعاست.  

به طور دقیق نمی دانیم نخستین یخدان ها در چه زمانی ساخته شدند. به نقل از کتاب "یخ سازی طبیعی و سنتی در ایران" نوشته دکتر مهدی بهادری نژاد و مهندس علی رضا دهقانی سوزنی شاعر قرن ششم هجری از نخستین کسانی است که در اشعارش به یخدان اشاره می کند : 

   نه به مرد یک اندرم یخدان                       نه سخن چون فقاع یخدانی

   کس از محلت مرد یک از زر و یخدان           نه میوه آرد و نه یخ نماند پندارم

کلاویخو که در سال 1403 میلادی از طرف پادشاه اسپانیا به دربار تیمور در ایران فرستاده شد از شهرهای مختلفی در ایران دیدن کرد. وی در سفرنامه اش در مورد شهر تبریز به سقاخانه هایی اشاره کرده که به هنگام تابستان در آن ها یخ می انداختند. در هر حال یخدان هایی که تاکنون باقی مانده اند بین دوره های صفوی و قاجار بنا شده اند. البته در کتاب "جاذبه های گردشگری کاشان" نوشته محمد حمیدی نژاد آمده است که قلعه ی جلالی و یخچال های جنب آن از آثار دوره سلجوقی است. اما به نظر می رسد که فقط دیوارهای قلعه مربوط به آن دوره است و یخدان ها در دوره صفوی ساخته شده اند. لازم به ذکر است که در منابع کلمه یخچال هم به کار رفته اما چون امروزه این کلمه برای یخچال های صنعتی و طبیعی به کار می رود در این مقاله از کلمه یخدان استفاده کرده ایم.

معماری

یخدان ساختمانی است که معماری آن با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه تغییر می کند. به طور کلی از لحاظ معماری می توان آن ها را به چهار دسته تقسیم کرد :